BỆNH EBOLA
BS. NGUYỄN VĂN ĐỨC
Mấy tuần nay, nước Mỹ ta xôn xao vì căn bệnh Ebola. Một bác sĩ Mỹ và một nhân viên y tế làm việc bên Tây Phi bị nhiễm Ebola trở lại Mỹ để chữa bệnh, rồi thêm anh chàng nhiễm Ebola từ xứ Liberia lẻn vào Mỹ, đến Texas, đổ bệnh, đến nhà thương gây bao những xáo trộn.
Ebola là bệnh gây do siêu vi (Virus), rất nặng, thường đưa tới tử vong. Bệnh xuất hiện tại Trung Phi và Tây Phi Châu (Central and West Africa), hiện nay lây nhiễm nhanh, hoành hành mạnh tại Tây Phi, ở các nước Guinea, Liberia, Sierra Leone, Nigeria, và đã khiến hơn 3.000 mất mạng.
Triệu chứng
Thời gian kể từ lúc tiếp xúc với nguồn bệnh cho đến lúc bệnh phát ra là 2 đến 21 ngày. Khi bệnh phát ra, đầu tiên triệu chứng của Ebola giống như bị cúm, nhưng rồi trở nặng hơn nhiều:
- Đột ngột nóng sốt, ớn lạnh, người thấy không khỏe
-Yếu mệt
- Ăn không ngon miệng
- Nhức đầu
- Mỏi nhức toàn thân, đâu lưng.
-Vài ngày sau những triệu chứng đầu tiên, người bệnh có thêm các triệu chứng:
- Tiêu chảy
- Buồn nôn
- Đau bụng
- Nổi mẩn đỏ, thường trên mặt, cổ, mình, tay; da chỗ nổi mẩn có thể tróc ra
- Bầm da và chảy máu: da nổi những vết tím nhỏ (do mạch máu dưới da bể vỡ), hoặc máu rỉ ra từ mũi miệng, mắt, chỗ da trầy.
Chữa trị
Người nhiễm bệnh Ebola cần được chữa trong bệnh viện, thường ở chỗ chữa những bệnh nặng (Intensive Care Unit, gọi tắt ICU).
Hiện chưa có thuốc trị siêu vi Ebola. (các bệnh siêu vi không chữa được bằng trụ sinh.) Sự chữa trị gồm những phương cách nâng đỡ cơ thể người bệnh, để cơ thể người bệnh may ra đủ sức tự chống trả căn bệnh, và giúp người bệnh dễ chịu.
Người bệnh được truyền những dung dịch cần thiết để nuôi dưỡng cơ thể trong lúc ói mửa, không ăn uống được, và cho những thuốc giúp máu đông nếu chảy máu.
Phòng ngừa
Bệnh lây nhanh, truyền từ người sang người dễ dàng. Siêu vi có trong các chất tiết của cơ thể người bệnh (body fluids), nên bất cứ sự tiếp xúc nào với người bệnh đều nguy hiểm.
Hiện chưa có thuốc ngừa Ebola, cả với người từng đã tiếp xúc với người bệnh Ebola
- Rửa tay thường xuyên với nước rửa có chứa chất alcohol
- Nếu thấy tay dơ, rửa tay ngay với nước và xà bông
- Đến gần người bệnh Ebola, cần mang găng (gloves) và các thứ cần thiết để tránh bị lây bệnh (khẩu trang, đồ che mặt, mắt, áo choàng bảo vệ)
- Tuyệt đối không sờ mó thi thể người chết vì Ebola
Người ở vùng đang có Ebola hoành hành, cũng nên tránh xa dơi, khỉ, các giống khỉ chimpanzee và gorilla, cùng máu, thịt của chúng. Những con vật này cũng có thể truyền bệnh Ebola sang người.
Hàng năm, tất cả mọi người (trừ em bé dưới 6 tháng) đều nên ngừa cúm trước khi cúm tới trong hai mùa thu và đông. Tháng 10 này, thời điểm tốt nhất để ngừa cúm, chúng ta nên ngừa cúm ngay đi, kẻo bị cúm, nóng sốt, tưởng bị Ebola, thêm sợ, người nhà cũng hoảng hốt.