TRANG SỨC ĐẸP NHẤT
KK. là một nhân vật tiềm ẩn trong giới văn nghệ Việt Nam Hải Ngoại hiện nay. Ông ra còn rất trẻ so với lứa tuổi của chúng tôi bây giờ. Hiện làm chủ một nhà in và xuất bản ở Los Angeles, đôi khi còn phát hành dùm những tác giả quen biết, được gọi là thân.
Có lẽ người ta tìm thấy những nét đặc biệt, nhưng lại bình thường ở ông quy kết vào 2 chữ Chung, Trung. Thí dụ: chữ Chung (CH) thì chung thủy, chung cuộc...còn chữ Trung (TR) thì bao hàm nhiều điều đơn giản, dễ gặp ở đời, như là trung bình, trung tính, trung trực...Nhưng ông, KK., ít ai xài chữ "trung ngôn nghịch nhĩ", tức lời nói ngay, thì khó nghe...chẳng hạn.
Tại sao vậy, bởi ông vốn là một hành giả, tu sĩ trước đây, nên không nói năng nghịch nhĩ, tính điềm đạm, tất nhiên là hỉ xả, ông thường muốn đem tới tha nhân niềm vui, nếu không thì cũng nhà ai nấy ở, cơm ai nấy ăn, và đời ai nấy...sống mà thôi.
Rất nhiều bạn bè bậc trung: cả về tuổi tác lẫn khả năng, cả về hoài bão lẫn lý tưởng, bàn tán rằng:
- Chỉ cần một khả năng trung bình, một sự nghiệp (gì đó tinh thần hay vật chất) vừa phải, có thể là một tiếng tăm tàm tạm...vv...và vv...tới nhờ ông...công việc, là ông làm ngay.
Tôi hỏi:
- Sao vậy?
Bạn đáp:
-Thì nhà tu phải vậy, chứ chả lẽ như cụ cố Phạm Văn Tươi xưa ở Saigon thời đệ I Cộng Hòa, cứ phải tên tuổi lừng danh kiểu quý tác giả Hồ Hữu Tường, Nguyễn Hiến Lê, Thu Giang Nguyễn Duy Cần, thơ như Bàng Bá Lân từ tiền chiến, mới được xuất bản sách đâu.
Tôi mỉm cười:
- Biết rồi, thế cũng nhà in, xuất bản như ông Khai Trí ngày xưa, cho mãi tới sau này nữa, đã giúp văn nghệ sĩ xuất bản, phát hành sách đấy thôi, mà có cần phải thật lừng danh đâu.
Bạn tôi cười:
- Thì có cận đại, chúng ta chỉ có một Ông Khai Trí.
Bất giác tôi nhớ lại, thời gian sau cuộc đổi đời 30-4-1975 ấy, Ông Khai Trí như một người anh cả, một bạn hữu thân tình vv...của gần như hầu hết các văn nghệ sĩ bị kẹt lại.
Nhà in, nhà xuất bản, cửa hàng lớn kho sách vở của Ông Khai Trí đã bị nhà nước Cộng Sản quốc hữu hóa tức là sang đoạt hết, biến thành một thứ cơ sở lai căng:"cơ quan Pha Ha Sa" Pha Ha Sa là tắt chữ đầu của Phát Hành Sách vậy.
Sau 30-4-1975 ấy, Ông Khai Trí cũng đi tù cải tạo, rồi trở về thành phố, ông với chiếc xe đạp, luôn luôn có cái bị bằng cói, tức lác, đeo trước ghi đông, đi thăm viếng bạn văn thơ xưa. Ông hay đến Úc Viên thăm nữ sĩ Mộng Tuyết Thất Tiểu Muội, phu nhân nhà thơ cổ điển Đông Hồ đã quá cố, tại đó tôi đã được hân hạnh "quen biết" quý vị như ông Khai Trí, Bàng Bá Lân, Nguyễn Hiến Lê, nhưng những năm sau cụ Nguyễn trên, không đi đâu hết, ông Khai Trí ít tuổi hơn quý cụ trên, và rất linh hoạt, lạc quan.
Bạn tôi kéo tôi về thực tại:
- Thế bà đưa hình ảnh Ông Khai Trí ra, để so sánh với ông KK. đang hiện diện chốn làng in. làng xuất bản vv...thời nay làm gì?
- Ờ, thì cũng chỉ là để biết một nghành nghề rất gần gụi với giới cầm bút, thích được in sách ấy mà.
Thích hay muốn in sách ở Hải Ngoại và hiện nay, có lẽ chẳng...khó khăn gì, căn bản là có tiền, và gặp được nhà in, nhà xuất bản yêu nghành nghề in ấn thôi.
Quý ông giám đốc, nhà in, nhà xuất bản, nhà phát hành có lẽ còn nhường chỗ cho nhà bán sách, tức hiệu sách, shop sách vv...còn một điều khó nói hơn là các...nhà độc giả, tức người đọc tác phẩm của bạn, có chiếu cố không nữa.
Chuyện đó, lại phải có thì giờ...hội luận, hạ hồi phân giải. Ông KK, luôn mỉm cười, rất tế nhị nếu cần từ chối in một cuốn gì đó có vẻ tạp lục!
Có một lần, đầu thiên niên kỷ mới ông đến tận nhà giao sách cho tôi, 6, 7 thùng xếp cao, thẳng tắp trên một chiếc xe đẩy nhỏ, ông đẩy xe phăng phăng từ chỗ đậu xe, vô nhà tôi, chuyển mấy thùng sách lên tam cấp một cách nhanh nhẹn, gọn gàng, chuyên nghiệp. Tôi hỏi sao ông KK không đợi tôi đến nhà in mang về, ông không có thêm nhân viên giúp hay thế nào.
KK. trả lời mới dọn cơ sở từ trung tâm Los về Gardena, nên thấy nhà tôi ở gần quá, ông chở sách tới luôn. Tất nhiên là hàng đến, thì ngân khoản phải được chi ra chứ. Chúng tôi nói chuyện vui vẻ.
Trong câu chuyện gì đó mà tôi sớm quên, ông đọc cho tôi nghe lời Phật dạy, có câu:
- Trang sức đẹp nhất của con người là biết xấu hổ.
À, thì ra hôm đó chúng tôi đề cập đến một chuyện liên quan tới nữ trang, ngụy trang, hay trang phục thì phải,
Tại sao nhà in, nhà xuất bản kia lại nói chuyện với người làm thơ về trang sức?
Số là tôi định diễn tả cho KK. hay về mẫu bìa trên đó có hình tác giả. Rồi từ bức chân dung qua lộ trình thẩm mỹ, tôi nói:
- Chả bao giờ tôi tìm những tấm hình khá hơn để in nơi bìa sách, hình như làm nhà văn, nha thơ thì càng tiều tụy, khốn khổ, càng được độc giả...thương chăng? cuốn thơ đó, có tựa là: "Đưa Người Tình Đi Tu"- KK đề nghị tôi thay vì in 1 tấm hình tác giả như bình thường, hãy in một đoạn nhận xét của người đề tựa sách, có ý nghĩa hơn.
Cũng vì thế mà cuốn thơ nêu trên của tôi không có hình và tiểu sử tác giả, KK. mỉm cười:
- Như thế, bạn đọc yêu thơ hơn, và ...không biết tác giả là...ai, tốt hơn.
Cuốn "Đưa Người Tình Đi Tu" đã phân phối, tặng vv...hết-Nếu tái bản được, tôi sẽ ghi lời Phật dạy dẫn thượng.
Tôi đã in thêm mấy cuốn thơ khác, bình thường như thiên hạ, trình bày thật đẹp, nhưng không dám nhờ ông thầy tu, với cách nhìn trung quán, có vẻ bá tánh mà vẫn trung dung, đạo hạnh, thầy chính là bào đệ của Thượng Tọa Thích Chơn Thiện (chùa Bảo Quốc Huế), vị danh tăng này là Chánh Văn Phòng của Hòa Thượng Thích Minh Châu mới quá cố vài năm nay, tác giả trên 50 kinh sách, vừa tiếng Việt, tiếng Phạn, tiếng Pháp, tiếng Anh, tiếng Đức, tất có tiếng Hán, tiếng Nhật nữa.
Viết ra rồi, tôi lại...sợ hãi điều...không biết xấu hổ khi tài văn thô thiển cứ múa rìu qua mắt "thầy" (câu châm ngôn là múa rìu qua mắt thợ).
Tôi kính nể ông Khai Trí về khả năng học và Đọc của ông. Ông KK. giám đốc nhà xuất bản XX Gardena cũng có tài học, Đọc nhiều tác phẩm bằng hữu trung niên bước qua cao niên, ông thường ứng trước phí tổn in ấn, có thể còn lâu mới thu tiền về...khác hẳn với nhà xuất bản, bán sách Vỡ Bờ ở biệt bộâ lục lâm, là thẳng thắn từ chối "Thơ" khi tác giả thơ chưa đề nghị gởi sách trên quầy sách báo, nữ chủ nhân chỉ vào 2 cuốn thơ của Xuân Diệu, Huy Cận:
- Nè, nè, thấy không, thơ như vầy mà có bán được đâu.
OK điều đó, không bán được thì cứ như thiên hạ thôi, chẳng lẽ đưa danh Xuân Diệu, Huy Cận ra làm bửu bối? Xin thưa, có lẽ bạn hiền...nữ chủ(!) quên đeo trang sức tinh thần của "Đấng Thế Tôn" dành cho loài người trên trái đất này mới "phát biểu" vậy chứ.
Hawthrone 30-6-2014
CAO MỴ NHÂN