BỮA TIỆC HÌNH CHỮ O
Sau chiến dịch Mùa Hè Đỏ Lửa năm 1972, Bộ Tư Lệnh Quân Đoàn I / Quân Khu 1 của... tôi, được đón tiếp một vị tướng từ trung ương ra miền giới tuyến, nhận chức Tư lệnh phó lãnh thổ, Thiếu tướng Hoàng Văn Lạc.
Tất nhiên có một buổi họp tham mưu tại Phòng Hội, cạnh văn phòng Tư Lệnh, để giới thiệu các đơn vị trưởng, trưởng phòng, ban thuộc Quân Đoàn I / Quân Khu 1 với vị Thiếu tướng họ Hoàng, thời Trung tướng Ngô Quang Trưởng giữ chức Tư lệnh QĐI/QK1 đó rồi.
Và tất nhiên, tôi đang làm Trưởng Phòng Xã Hội của Bộ Tư Lệnh QĐI/QK1, thì phải hiện diện trong buổi họp nêu trên, để Trung tá Trần Văn Nghĩa trưởng phòng Tổng Quản Trị QĐI/QK1 điểm danh, trình diện Thiếu tướng Tư lệnh phó mới đáo nhậm, theo thủ tục hành chánh bắt buộc và bày tỏ chút tình huynh đệ chi binh như thường lệ.
Cũng lẽ tất nhiên cuối cùng, ấy là tôi cấp bậc nhỏ nhất, giữ phần hành không quan trọng nhất, nên bao giờ cũng được giới thiệu sau chót, ngồi ở hàng ghế cuối Phòng Hội của Bộ tư lệnh.
Thiếu tướng Hoàng Văn Lạc rất hòa nhã, nói giọng Bắc Kỳ... quý tộc, hơi văn hoa, một chút khách sáo, đi từng dãy ghế, bắt tay từng người, cho có vẻ thân tình võ nghiệp.
Sau đó vài ngày, tôi được văn phòng Tư lệnh phó QĐI/QK1 kêu lên trình diện Thiếu tướng bảo là "nhận công tác mới". Tôi ngẫm nghĩ công tác xã hội của chúng tôi chẳng có gì liên hệ tới sinh hoạt của văn phòng Tư lệnh phó lãnh thổ cả. A, cũng có thể là phong trào di dân từ các phần đất bên này giới tuyến, vô Phan Rang xây dựng làng xóm trù phú hơn, vì vòng đai trắng ở địa đầu giới tuyến đã đứt thành từng đoạn kể từ khi Khe Sanh, Làng Vey, Cam Lộ đã chìm trong hỗn loạn, thành trung ương dự trù kế hoạch Hậu Chiến.
Tuy suy nghĩ loanh quanh, tôi vẫn lên trình diện Thiếu tướng Tư lệnh phó, để nghe chỉ thị.
Bước vô văn phòng, vừa chào kính xong, Thiếu tướng chỉ 1 chiếc ghế, mời tôi ngồi... nhận lệnh. Thiếu tướng cười thật tươi:
- Cô cho tôi biết bài thơ đầu tiên là bài gì, bài cuối cùng là bài gì, thời gian nào cô làm 2 bài ấy?
Tôi ngạc nhiên quá, té ra Thiếu tướng Tư lệnh phó cũng quan tâm đến thơ ca thiên hạ, đang loay hoay tìm câu... báo cáo, thì Thiếu tướng Hoàng Văn Lạc tiếp ngay:
Tôi biết cô làm thơ lâu rồi, trên chuyến đò chuyển quân qua sông Đáy ngoài Bắc, tôi có đọc 1 bài thơ nhỏ của cô, năm 1953, ở tờ báo Giang Sơn, trang Nhi Đồng.
Tôi chưa hết ngạc nhiên chuyện thơ ca, lại càng ngạc nhiên hơn khi nghe Thiếu tướng nhắc đến trang Nhi Đồng báo Giang Sơn ở Hà Nội trước thời di cư xa xưa. Tôi thưa như cái máy:
- Thưa Thiếu tướng, bài đầu tiên tên Trời Cao, là chuyện cổ tích, không phải thơ, đăng ngày 19-3 1953 ở báo Liên Hiệp, không phải Giang Sơn, sau đó Cao Mỵ Nhân mới chuyển hẳn sang trang Nhi Đồng báo Giang Sơn viết thơ và chuyện cổ tích luôn. Còn chưa có bài cuối cùng, vì chưa kết thúc đời thơ văn chứ ạ.
Thiếu tướng Tư lệnh phó gật đầu:
- Tôi biết. Mai mốt cô tới gặp nhà tôi, phu nhân Thiếu tướng, bà ấy muốn gặp cô đấy.
Tất nhiên nữa, tôi đến tư dinh của Thiếu tướng ở đường Ba Đình Đà Nẵng, gặp Thiếu Tướng Phu Nhân, bà Hoàng Văn Lạc cũng vui vẻ, lịch thiệp không kém vị tướng quan tâm đến chữ nghĩa.
Tôi được biết phu nhân Thiếu tướng Hoàng Văn Lạc là ái nữ của một Giáo sư Đại học văn khoa Saigon, và đã từng học văn khoa, bà nói:
- Chúng tôi đọc thơ văn cô lâu rồi, nghĩ cô không trẻ (hồi đó) như bây giờ, có lẽ tại cô viết sớm quá, nên yên trí cô nhiều tuổi hơn kia. A, tôi muốn tổ chức một buổi tiếp tân, gồm toàn các bà (phu nhân) thôi, cô có thể giúp tôi được chứ?
- Thưa được, bà Thiếu tướng định tổ chức như thế nào?
- Danh sách đúng 50 vị rồi, kể cả cô và tôi, phải kê một vị trí bàn như hình thức xã giao bắt buộc. Có sự hiện diện của bà trung tướng tư lệnh Quân Đoàn, bà chuẩn tướng Tư lệnh Sư Đoàn 1 Không Quân, và bà Phó đề đốc tư lệnh Hải Quân...
Mới nghe tới đây, tôi hơi khựng lại, biết ý tôi "ngại ngùng" gì đó, bà Thiếu tướng tư lệnh phó cười một cách mẫn tiệp:
- Hãy nghĩ đến cái bàn trước, còn sự sắp xếp chỗ ngồi sau.
Tôi nhanh chóng đề nghị:
- Chiếc bàn hình chữ O, mỗi đầu bàn ngồi 3 người đối diện nhau chủ tọa, 22 người ngồi mỗi bên (22x2=44) là đẹp nhất, quý vị phu nhân được mời theo thứ tự cấp bậc, địa vị của các đấng phu quân, từ đầu bàn tới giữa cạnh bàn, tất nhiên bảng tên tôi được xếp ở giữa cạnh bàn nào đó. Phòng khách tư dinh Thiếu tướng vừa vặn chứa chiếc bàn chữ O cối sầm, với số khách mời như vầy.
Bà Thiếu tướng Hoàng Văn Lạc cười thành tiếng mừng vui:
- Như vậy đẹp quá rồi, đầu bàn thứ nhất nhìn ra cửa, gồm phu nhân Trung tướng Ngô Quang Trưởng, bên tay phải là phu nhân Chuẩn tướng Nguyễn Đức Khánh (Không Quân), bên trái là phu nhân Đại tá Ngô Minh Châu (chỉ huy trưởng Bộ Chỉ Huy 1 tiếp vận), 3 vị phu nhân này vốn rất thân với nhau. Tôi vẫn tiếp lời:
Đầu bàn thứ nhì, đối diện, quay ngược lại với bàn vừa nêu, gồm phu nhân Thiếu tướng Hoàng Văn Lạc, bên phải là phu nhân Phó đề đốc Hồ Văn Kỳ Thoại, bên trái là phu nhân Đại tá Thị trưởng Đà Nẵng.
Bà Thiếu tướng Hoàng Văn Lạc càng vui vẻ hơn:
- Riêng cô, cô chỉ cần nói vài lời như Tuyên bố lý do, cô chỉ cần giới thiệu 2 người trước, là phu nhân trung tướng Trưởng, và tôi, bà Hoàng Văn Lạc. Sau đó tôi (tức bà thiếu tướng Lạc) sẽ giới thiệu tiếp 4 vị khách nơi 2 bàn chủ tọa: bà Chuẩn tướng Khánh, bà phó đề đốc Hồ Văn Kỳ Thoại, bà Đại tá Ngô Minh Châu, bà Thị trưởng Đà Nẵng. Rồi phần khách sau do cô giới thiệu hết.
Ôi, tôi chỉ cần có thế, là vì cá nhân tôi, tôi chẳng ngại hay không... thích ai, bởi có khi ở đời cũng chẳng ai thích ai, là chuyện thường thôi.
Số là phu nhân của Phó đề đốc Hồ Văn Kỳ Thoại bây giờ nguyên là một nữ xướng ngôn viên đài truyền hình Đà Nẵng, phát sóng ở đỉnh núi Sơn Chà, cách bộ Tư lệnh QĐI/QK1 của... tôi độ hơn 10 cây số, nhưng lại gần căn cứ hải quân Tiên Sa của chuẩn tướng, tức Phó đề đốc Hồ Văn Kỳ Thoại.
Đài truyền hình Đà Nẵng bấy giờ trên danh nghĩa quân sự, nhưng thực chất toàn do Bộ Tự Lệnh QĐI/QK1 đảm trách, mà 2 phần hành trách nhiệm trực tiếp là văn phòng Bình Định Phát Triển và Khối Chiến Tranh Chính Trị QĐI/QK1 lo liệu.
Do đó có việc Phòng Tâm Lý Chiến thuộc khối Chiến Tranh Chính Trị tuyển dụng các nhân viên dân sự cho đài, và 2 giai nhân được ký hợp đòng làm xướng ngôn viên truyền hình Đà Nẵng thay phiên những ngày chẵn, lẻ lên đọc tin tức trên đài mỗi buổi chiều gần tối, họ phải tự túc phương tiện di chuyển.
Lần đầu tiên có giờ phát hình Việt Nam, nên 2 giai nhân này thật đắt giá, một cô đã trở thành phu nhân thiếu tá Phạm Văn Hồng, người sĩ quan trưởng đoàn quân cán chính ra quần đảo Hoàng Sa, rồi cùng chiến hữu hải quân Việt Nam Cộng Hòa tham chiến đánh tàu Trung Cộng, vỡ trận, bị bắt đưa về Hải Nam, rồi trở về, rồi tan hàng năm 1975, lại đi tù cải tạo, trở về đi Mỹ theo diện HO... Tôi sẽ có dịp kể trong một bài khác.
Giai nhân thứ 2 là nữ sinh Vân Anh, được vị Phó đề đốc Hải quân Tiên Sa trao tặng chức phẩm phu nhân hảo hạng, vì ông vừa qua một lần tan vỡ. Đôi uyên ương trai anh hùng, gái thuyền quyên này sống hạnh phúc nơi bán đảo thơ mộng, ít xuất hiện ở chốn phồn hoa, nên cũng là một điểm son thời thế.
Tuy nhiên, mỗi lần nhắc đến hoàn cảnh phu nhân Phó đề đốc Tiên Sa, thì chúng tôi đều nhớ lại thủa... hàn vi, giai nhân phải từ ngoài phố vô Quân Đoàn, để đi nhờ chiếc xe Dodge của Phòng Tâm Lý Chiến, lên đỉnh Sơn Chà đọc tin tức buổi tối, có khi trời mưa tầm tã, giai nhân ghé phòng tôi xã hội chờ xe Dodge nêu trên, cũng tạm quên nỗi khó khăn ban đầu, thời gian sau thì giai nhân ở hẳn trong dinh, không đi làm nữa.
Như vậy có vấn đề gì trở ngại cho việc tôi phải giới thiệu quý bà tham dự tiệc hạnh ngộ ở tư dinh Thiếu tướng Tư lệnh phó đâu. Nhưng, hình ảnh những buổi chiều mưa buồn lại hiện đến, người đẹp phải kéo vạt áo mưa che trước ngực, vì chiếc xe Dodge phòng Tâm Lý Chiến đã rách mui bạt từ lâu, mà chẳng ai đem đi thay bạt mới.
Buổi tiếp tân đã hoàn tất, tất cả mọi người đều tươi cười, mừng rỡ trong ý nghĩa hạnh ngộ, mà có lẽ không bao giờ, nay quá đúng, là chẳng còn bữa tiệc nào đẹp như thế nữa.
Mấy chục năm đã trôi qua, các phu nhân có trẻ đẹp nhất đại hội, nay cũng phải già theo năm tháng. Tôi được anh chị Duy Lam cho hay, là sau cuộc di tản năm 1975, cô Vân Anh qua Mỹ là phải nắm bắt cơ hội tiến thân, cô đã đậu master of art, đã làm các thứ việc để duy trì cuộc sống... vương giả ở xứ người, Phó đề đốc Hồ Văn Kỳ Thoại đã thực sự lụm khụm, làm sao nhân diện có thể qua mặt được đào hoa, ôi, sự vô ưu chỉ khiến dung nhan bất cứ ai tạm dừng đôi phút, để lại đuổi bắt thời gian thất lạc trên đường đời, chứ đâu hoa mãi thịnh khai.
Chủ nhân bàn tiệc chữ O, bà Hoàng Văn Lạc và Thiếu tướng Phó QĐI/QK1 một thời, hiện cư ngụ ở Houston Texas, nhị vị giờ đây chỉ chuyên làm việc thiện... chẳng còn bận tâm về những kiểu bàn, cách điều hợp nơi bàn tiệc, dù cho cuộc sống có thảnh thơi, nhàn hạ...
Hawthorne 22-6-2013
Cao Mỵ Nhân