CUỐI MÙA HẬU CHIẾN
CAO MỴ NHÂN
Khi quý vị thuộc thành phần phái đoàn Việt Nam Cộng Hòa tới Ba Lê để họp bàn tìm một biện pháp hòa bình cho cái gọi là Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam xuất đầu lộ diện ở đâu, lúc nào trên đất nước, thì, thấp thoáng trong Quân Lực VNCH được phân phối văn bản chương trình Xã Hội Hậu Chiến, mà Bộ Tư Lệnh Quân Đoàn I và Quân Khu 1, Khối Chiến Tranh Chính Trị phải đọc, để chuẩn bị thuyết trình đề tài đó cho quân nhân các cấp...nhìn về tương lai khi quê hương im tiếng súng.
Thực sự có một số bạn ta hơi buồn buồn, nhìn cung kiếm mỏi mệt đã thoáng nhớ nhung nhịp bước quân hành...Quý vị thử nghĩ xem mới 18 tuổi, đã một, hai, ba. Chúng ta đi lính, sách vở còn thơm mùi giấy mực, thì sẽ làm gì khi cái nghiệp binh đao chấm dứt, chưa từng có nghề mọn trong tay, ai mà không ưu tư chứ.
Song, chẳng đợi tới hậu chiến, hậu tranh, mấy năm sau, cuộc đổi đời đã làm đảo lộn kế hoạch Hậu Chiến của Quân Lực VNCH, ngoại trừ một số quý vị gặp phương tiện di tản, đã rời đất nước cuối tháng 4-1975, một số vượt biên, vượt biển sau này, còn hầu như tất cả phải đi tù cải tạo ở các trại giam từ Nam ra bắc, với phương châm cứ ra rả ngày đêm:"các anh, các chị(tù cải tạo)gắng học tập tốt, lao động tốt, chấp hành nội quy nghiêm chỉnh, để sớm trở về với gia đình, xã hội.".
Chẳng biết thế nào là tốt, là nghiêm chỉnh, chúng tôi cứ ngày này sang tháng khác âu lo, gia đình thất tung, thất tán, con cái bơ vơ...
Có một điều mà quý vị cũng như chúng tôi không ai phủ nhận sự kiện, mặc dầu gian nguy, khổ cực, đôi khi bị hành xử mất nhân phẩm, nhưng ít nhiều đều có thể lạc quan giai đoạn, nói chuyện tếu và xây dựng niềm tin cho chính mình, ngõ hầu mai mốt trở lại cùng cha mẹ, vợ con hay chồng con, nối lại đường đời dở dang vì lao lý.
Do thế, chẳng cần phải chương trình hay kế hoạch Hậu Chiến nữa, bởi có còn chương trình hay kế hoạch đương nêu, bạo quyền Cộng Sản Việt Nam cũng không cho chúng ta, quân nhân các cấp tự do xây dựng cuộc đời mới, mà phải theo sự sắp xếp của chúng, đi công nông trường, kinh tế mới, lao động Xã Hội Chủ Nghĩa nặng nhọc, khổ ải mà chẳng đủ ăn.
Rải rác trong thành phố Saigon đã mất tên, anh em tù cải tạo mãn hạn tập trung, phải tự xếp cho mình những công ăn việc làm. Kỳ quái, mà từ thủa cha sinh, mẹ đẻ, chưa ai đã từng làm, nay bắt tay vào tư tác cứ y như chuyên nghiệp lắm.
Trước nhất đa số đạp cyclo, xe honda ôm, xe 3 bánh chở hàng, tôm, cá, rau muống vv...Tới các cửa chợ, quý vị sẽ gặp ngay anh Ba(đại úy), chú Hai(trung úy), có khi gặp cả bác Năm(trung tá) đang điều khiển xe củi, bác tư(thiếu tá) chằn ra chặt xương bò cho tiệm phở vv...
Rồi thì thời gian cũng sẽ trôi qua, như ngày nào trước 30-4-1975, đang nắm đại đội, trung đội, đi Kích giặc. Đôi khi nhớ căn hầm hành quân bị pháo dội như mưa đá trên đầu.
Nhưng thôi, nhớ làm gì, lịch sử đã sang trang, một câu nói không, biết nên vui hay nên buồn, là vì, sau câu nói đó, là hàng loạt nghề ngỗng đa dạng đến...khôi hài luôn, được cựu tù cải tạo hành xử.
Trung úy phi công, đã từng lái trực thăng cho tướng đi thị sát mặt trận, nay ngồi ngay ngắn giữa chiếc chiếu ở nhà thân chủ X. Đường Huỳnh Quang Tiên F14, quận Phú Nhuận, 2 tay bắt quyết trước mâm cúng, 2 tiểu đồng gõ trống cơm, và chiêng nhỏ, gia chủ suýt soa khấn vái, kêu tôi đang xách một giỏ nhang đi bán dạo quanh phố, để mua thêm nhang, vì buổi lễ còn lâu.
Tôi nhận ra trung úy phi công quen đó, ông ta thản nhiên gật đầu chào tôi, ông ta đang trong vai thầy pháp, ngó tôi cũng chẳng sang hơn gì ông, là người bán nhang dạo, e địa vị còn thấp hèn hơn, vì dù sao trung uy đó cũng đang làm một bậc thầy...cúng.
Còn những công việc như chạy xe ba gác đi mua đồ ve chai, thì nhuyễn quá rồi, làm chủ nền kinh tế cấp bách của gia đình một cách vui vẻ.
Vân vân và vân vân các thứ nghề mọn khác. Tài tử nhất là anh chàng bán kèn đám ma . 4 ông bán kèn mỗi lần đứng trước và đi theo nhà đám, luôn mặc áo the đen, nón chóp lá dứa-
Những nghề và ...những nghề kiểu Hậu Cải Tạo như thế, đã rất nhiều lần tôi dừng lại bên lề đường, để nén cơn cười bất chợt. Nào ai biết, lại nghĩ mình bị tâm thần, mới cười một mình thế chứ.
Dù trăm công, ngàn việc linh tinh thế, tôi vẫn chưa bắt gặp một hình ảnh nào trong nếp áo tu hành, có lẽ lỡ phải...quậy chín phương, thì một phương còn lại cũng cần để tái tạo nếp sống gia đình cho yên thân, nhân bản chứ ạ.
Chương trình HO được mở ra, quý vị nêu trên, đã lục tục lên đường. Trung úy phi công thầy pháp một thời sau tù cải tạo, cũng hiển nhiên qua Hoa Kỳ học tiếp lên thành một thảo chương viên nghành hàng không, ông lại hào hoa phong nhã như hồi phục vụ ở Sư Đoàn 1 Không Quân Đà Nẵng, có dịp hàn huyên bạn hữu từng bay với nhau, trung úy phi công bình thàn nói:
-Có sao đâu, đó cũng là một nghề trong binh nghiệp thôi. Tôi ngạc nhiên, nghĩ ông có một triết lý sống khác lạ, ông tiếp:
-Chị phải biết là lần đó chị gặp tôi đang cúng cho một gia đình nửa gia đình họ bị mất tích trong chuyến vượt biển đấy, tôi phải tạo cho họ một niềm tin chứ.
Đứng bên cạnh ông là vị niên trưởng lão lai khác, mặc dầu cách đây 2 năm, trung tướng Lãm mới có 82 tuổi thôi. Trung tướng Tư lệnh Quân Đoàn I/Quân khu 1 của ...tôi vẫn phương trượng, ông nhìn qua vị niên trưởng lão lai, cười hỏi tôi:
-Biết ông này không?
Tôi còn đang ngẫm nghĩ vì có nhiều khi ở trong Quân đội, nghe danh thì thuộc làu, mà diện kiến lại chưa từng nữa.
Trung tướng Hoàng Xuân Lãm vẫn phong cách "Tướng", ông thốt gọn:
-Lý Tòng Bá-
Trời đất, cũng là vị tướng Thiết Giáp gốc đấy chứ-Tôi đứng nghiêm chào, để...tạ lỗi, vì chưa kịp đáp lời vị tư lệnh họ Hoàng, mà Ban Báo Chí Hỏa Tuyến của QĐI chúng tôi thường nói trung tướng Hoàng Xuân Lãm là Hoàng Tư Lệnh trong chiến dịch Lam Sơn 719.
Thành ra, Quân Nhân các cấp thuộc Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa nào đến nỗi phải lúng túng khi không còn kiếm thép trong tay, quý ông ở cấp bậc nào cũng đa năng, đa hiệu, dù cho có Hậu Chiến, Hậu Tù Cải Tạo, Hậu HO. vv...cái Hậu của giai đoạn nọ, sẽ là cái ...Tiền của giai đoạn Kia.
Trước thềm X.Max, quý vị và chúng tôi cầu xin Thượng Đế quan chiêm, giữ cho thế giới nhân sinh được thăng bằng, ổn định, thì dù ở phương trời nào cũng chan hòa tin yêu cuộc sống, lòng người sẽ nở hoa nhân ái, vô ưu...
Hawthorne 10-12-2011
CAO MỴ NHÂN