HIỂU BIẾT THUẾ VỤ CƠ BẢN
CHO THƯỜNG TRÚ NHÂN
CÓ THẺ XANH
THÚY CHI – IRS/SPEC/Publication 4588
Nếu bạn được cấp một thẻ xanh (a U.S. Green Card), bạn là thường trú nhân chính thức của Hoa Kỳ ngay cả khi bạn hiện đang sống ở ngoài lãnh thổ Hoa Kỳ. Điều này có nghĩa là bạn được đối xử như một thường trú dân của Hoa Kỳ trên các lãnh vực thuế vụ và mọi nguồn lợi tức của bạn phải đóng thuế bất kể nơi phát xuất những nguồn thu nhập này. Vì lý do này bạnphải khai và nộp hồ sơ thuế, trừ khi:
a. Đã có một văn bản chính thức của các cơ quan hành chính hoặc tư pháp tuyên bố quyền cư trú của bạn ở Hoa Kỳ đã bị thu hồi hoặc bị bãi bỏ,
b. Tổng lợi tức của bạn từ tất cả các nguồn thu nhập trên thế giới ít hơn các khoản lợi tức quy định phải khai thuế, hoặc
c. Tình trạng cư trú của bạn bị ảnh hưởng bởi một hiệp ước về thuế lợi tức.
Những câu hỏi đáp dưới đây đề cập đến các vấn đề thuế vụ lên quan đến thường trú nhân của Hoa Kỳ.
1. Trường hợp thẻ xanh của tôi bị lấy hoặc cho người khác và người này làm việc cho chính phủ thì sao?
Nếu bạn vất bỏ thẻ xanh của mình, việc này không nhất thiết có nghĩa là cương vị thường trú nhân của bạn ở Hoa Kỳ đã thay đổi. Tình trạng cư trú của bạn sẽ không đổi trừ khi bạn nhận được một thông báo chính thức của Sở Di Trú và Công Dân Hoa Kỳ (the U.S. Citizenship and Immigration Service – USCIS) cho biết thẻ xanh của bạn đã không còn hiệu lực về mặt hánh chánh hoặc pháp lý nữa do bị bãi bỏ hoặc thu hồi. Bạn có thể liên lạc với cơ quan này để kiểm tra tình trạng cư trú của mình.
2. Nếu tôi đã từ lâu vắng mặt ở Hoa Kỳ thì sao?
Là một người mang thẻ xanh, vào bất cứ thời gian nào bạn vắng mặt ở Hoa Kỳ, bạn không phải chịu các loại thuế áp dụng trên lãnh thổ Hoa Kỳ, tuy nhiên bạn vẫn phải thực hiện quy định khai thuế lợi tức và có thể vẫn phải có trách nhiệm đóng thuế cho đến khi có một quyết định hành chính hoặc tư pháp chính thức liên quan đến việc bãi bỏ hay thu hồi thẻ xanh của bạn. Do đó, ngay cả khi cơ quan phụ trách việc di trú và công dân USCIS không nhận diện được tình trạng hợp lệ của thẻ xanh của bạn vì bạn có thể đã vắng mặt quá lâu ở Hoa Kỳ hoặc thẻ xanh của bạn đã cấp trên 10 năm, bạn vẫn phải tiếp tục nộp đơn khai thuế cho đến có quyết định về việc chấm dứt tình trạng thường trú của bạn và quyết định cuối cùng về tình trạng cư trú này không bị cản trở bởi một quá trình kháng kiện nào.
3. Điều gì sẽ xảy ra nếu tôi chưa hề khai thuế lợi tức trong những năm trước đây?
Nếu bạn chưa từng khai và nộp một hồ sơ thuế cho bất cứ năm nào trước đây và bạn không có nợ thuế, bạn nên khai thuế cho năm hiện tại và hai năm liền trước năm hiện tại. Tuy nhiên, nếu bạn chưa từng khai thuế cho một hay trong nhiều năm và bạn biết bạn có nợ thuế của bất kỳ năm nào trong những năm này, bạn nên nộp hồ sơ thuế của năm hiện tại và hồ sơ của năm năm trước.
4. Nếu tôi có các khoản tiền thuế tạm thu từ các nguồn lợi tức kiếm được trong nước, tôi phải làm sao?
Khi một cơ sở hay một doanh nghiệp ở Hoa Kỳ trả tiền cho khách hàng không phải là thường trú dân Hoa Kỳ, chẳng hạn các khoản tiền hưu hoặc phúc lợi xã hội, cơ quan này bắt buộc phải tạm thu 30% trên tổng số tiền phân phối (chỉ 85% các khoản tiền phúc lợi xã hội phải chịu mức thuế tạm thu 30%), cơ quan này sẽ phải chuyển số tiền thuế tạm thu cho Sở Thuế Vụ. Khi một cơ sở hoặc một doanh nghiệp ở Hoa Kỳ trả tiền cho khác hàng là người thường trú nhân có thẻ xanh cư trú ở ngoài lãnh thổ Hoa Kỳ, họ thường không phải giữ lại 30% thuế trên số tiền. Nếu do sai sót, số tiền thuế này bị giữ lại từ nguồn thu của bạn vì địa chỉ nhận tiền của bạn ở nước ngoài, bạn nên liên lạc với cơ quan trả tiền, lưu ý họ bằng mẫu đơn W-9 (Form W-9), yêu cầu chấm dứt việc tạm thu trên nguồn lợi tức của bạn. Bạn có thể yêu cầu nhận lại số tiền thuế đã bị tạm thu do sai sót.
5. Trường hợp tôi là thường trù dân của Hoa Kỳ, và tôi sinh sống ở một quốc gia khác, tôi có phải đóng thuế cho cả chính phủ Hoa Kỳ và quốc gia sở tại nơi tôi đang cư trú hay không?
Trên các lĩnh vực thuế vụ, người mang thẻ xanh được xem là thường trú dân của Hoa Kỳ và vì vậy phải đóng thuế trên tất cả các nguồn lợi tức kiếm được từ các nơi trên thế giới. Nếu giữa Hoa Kỳ và quốc gia nơi bạn đang cư ngụ không có một hiệp ước nào thỏa thuận về vấn đề thuế lợi tức, bạn có thể phải đóng thuế cho cả hai quốc gia, Hoa Kỳ và nước bạn đang cư trú. Bạn thường sẽ nhận được một khoản tín thuế từ Hoa Kỳ hoặc của quốc gia nợi bạn đang sinh sống tùy theo hoàn cảnh cư trú đặc biệt của bạn để tránh tình trạng bạn phải đóng thuế hai lần.
Nếu quốc gia bạn đang cư trú có một thỏa ước về thuế lợi tức với Hoa Kỳ, hiệp ước này có thể bao gồm các quy định gọi là “tie-breaker rules” để giúp xác định quốc gia nào là nước cư trú được quyền thu thuế lợi tức của bạn. Thông thường, nơi bạn cư ngụ thường xuyên hoặc trung tâm của các quyền lợi cá nhân của bạn ở đâu, nơi đó sẽ khẳng định tình trạng cư trú của bạn. Trường hợp bạn là cư dân của một quốc gia có ký kết hiệp ước thuế vụ với Hoa Kỳ với các điều lệ “tax-break rules”, và bạn chọn phương pháp áp dụng các quy định này, bạn sẽ được xem như thường trú dân của quốc gia đó trên các lĩnh vực thuế vụ và không cần phải nộp hồ sơ khai thuế bằng mẫu đơn 1040. Để chọn quy định này, bạn phải nộp mẫu đơn 1040NR (Form 1040NR) vào năm bạn quyết định chọn các khai thuế này và kèm mẫu theo mẫu đơn 8833 (Form 8833 – Treaty-Based Return Position Disclosure under Section 6114 or 7701(b)). Thường trú dân Hoa Kỳ có thẻ xanh cư trú ở một quốc gia có ký kết hiệp ước với Hoa Kỳ nên nhờ một chuyên viên thuế chuyên nghiệp hoặc liên lạc với Sở Thuêvụ để được giúp đỡ.
(còn tiếp phần 2 – Understanding Your U.S. Tax OPbligations)