TIẾNG SÉT ÁI TÌNH CÓ THẬT CHĂNG?
* Lê Mộng Hoàng
* Cuộc tình khởi đầu bằng “Tiếng sét của con tim”có bền lâu không?
Xin thưa ngay rằng “Tiếng Sét Ái Tình” có thật trên đời. Các cuộc nghiên cứu gần đây cho biết như thế và các tâm lý gia cũng đưa đến kết luận là các cuộc kết hợp tình cảm do “coup de foudre” dẫn dắt thường hòa hợp lâu dài.
Khi Mai Hương thức dậy để đi làm,nàng có linh tính “một điều gì khác thường” sẽ xảy ra hôm nay. Thay vì mặc chiếc váy bằng vải thô màu tím cũ nàng vẫn thích mặc hàng tuần,Mai hương chọn một cái áo đầm bằng lụa màu xanh tươi ôm sát thân hình mảnh mai của nàng. Hai giờ sau đấy khi nàng mở cửa văn phòng ở trường mẫu giáo mà nàng làm Hiệu trưởng, Mai Hương ngạc nhiên khi người phụ huynh đầu tiên nàng tiếp là chàng trai mà nàng muốn dâng trọn đời mình cho chàng. Ba mơi năm sau, nhắc lại "Cái thưở ban đầu lưu luyến ấy”, Mai Hương vẫn còn cảm thấy xao xuyến xúc động: "Anh ấy chăm chăm vào mắt tôi và tôi như bị lạc vào” mê hồn trận, chẳng còn tâm trí gì nữa. Như người bị thôi miên khi dẫn Thiện đi xem vòng quanh các lớp tôi đã giới thiệu các cô giáo cùng một tên với nhau: cô nào cũng tên Tâm cả!Sau này nên vợ chồng,Thiện cứ nhắc lại điều đó để trêu tôi”.
Tuy nhiên không phải chỉ mình bà Mai Hương có cảm xúc mãnh liệt”thưở ban sơ” mà thôi,rất nhiều thiếu nữ khác cũng nhớ suốt đời "nhịp đập khác thường” của con tim họ vào một thời khoảng nào đó của ĐỊNH MỆNH.
Một cô dâu đang bước xuống bậc cấp của nhà thờ để cùng ra xe với chú rễ bỗng bắt gặp ánh mắt đắm đuối của một chàng trong đám bạn hữu đến tham dự lễ cưới của mình, nàng cảm thấy xốn xang rạo rực và người ấy sau này trở nên ông chồng thứ hai của nàng-khi chồng nàng ngoại tình và ly dị nhau-Tại một bữa tiệc Giáng sinh do ngân hàng tổ chức,ông phó giám đốc ngân hàng trung ương bỗng nhiên bị lôi cuốn bởi cặp mắt buồn và đa cảm của người đẹp ngồi trong góc phòng.Khi ông hỏi thăm anh bạn kế bên thì được biết”Lỡ rồi,nàng đã có chồng!Nhưng cô em sinh đôi với nàng thì còn độc thân”.Không thể quên được ánh mắt đầy mãnh lực ấy, chàng làm quen với cô em. Hai chị em giống nhau như hai giọt nước nhưng vẫn có điều gì không ổn bên trong-chẳng phải là nhan sắc-Sau thời gian 3 năm quen biết cô em,chàng vẫn không tìm được cảm xúc tuyệt vời lần đầu tiên gặp cô chị. Rồi hoàn cảnh đẩy đưa, cô chị bị chồng cắm sừng phụ rẫy nên ông giám đốc si tình lại hân hoan tìm được ánh mắt có hấp lực kỳ diệu thưở nào trong ngày tân hôn hạnh phúc với người của thưở ban đầu dấu yêu khó quên đó.
Nếu chị hỏi thăm về tình yêu của “thưở ban đầu khó quên”ấy thì người nào cũng có chuyện mà họ mang theo trong tâm tư suốt đời. Tiếng sét ái tình đột nhập thình lình nhưng quá mãnh liệt đủ sức đè bẹp ham muốn nhục dục nơi mỗi người chúng ta là phần thưởng Danh Dự trong “trò chơi lớn” yêu đương.
Mặc dù nhiều người đã khuyên răn giới trẻ độc thân nên tìm hiểu kỹ càng, chọn lựa chu đáo người hôn phối để khỏi hối tiếc ăn năn về sau, nhưng sự quyết định kết hợp chung thân dựa trên một cảm xúc đặc biệt chỉ thuần do trực giác mà thôi cũng có cái lý lẽ đặc biệt của nó.
Nếu chị muốn tìm đọc một cuốn sách giảng giải về "tiếng sét ái tình” thì đừng tốn công vô ích vì không có bút mực nào có thể cắt nghĩa đc tâm trạng ấy đâu!
“làm sao cắt nghĩa được Tình Yêu??”,chắc chị vẫn chưa quên câu này,huống gì là Tình Yêu đột ngột kéo đến như vũ bão phút đầu sơ ngộ.Đề tài đã quá nhiều văn nhân thi sĩ đề cập đến thì gần đây lại được các nhà chuyên môn về nhân loại học và khoa học chú tâm tìm hiểu.Các khoa học gia này đã đưa đến một câu trả lời về cơ thể học cho câu đố thơ mộng trên kia.Theo họ thì kích thích tố và các chất hóa học ở não bộ tiết ra chất”amphetamine”giống như một loại “thuốc dục”: các người đang yêu tâm sự rằng họ như bị lôi cuốn,thu hút bởi một mãnh lực vô hình thật ra là họ đang ngụp lặn trong cơn sóng của chất thuốc dục nói trên.Nó khiến trái tim họ đập mạnh hơn và mắt họ đá lông nheo với người đã thu hút họ. Mặc dầu cuộc nghiên cứu rất công phu căn bản hóa học của sự hòa hợp chớp nhoáng giữa hai tâm hồn vẫn chưa được chứng minh rõ ràng.
Tuy nhiên phản ứng hóa học là một giải pháp thích đáng cho sự hòa hợp đột ngột giữa hai cá thể trước đó chưa hề quen biết hoặc thân mật với nhau. Theo bà Olga Silverstein tác giả cuốn”The Courage to Raise Good Men”(Lòng can đam để nuôi dưỡng các thanh niên tốt)thì:Chúng ta gọi tiếng sét ái tình là phản ứng hóa học nhưng thực sự đó là ẩn ý(metaphor). Tiến sĩ Stuart Johnson,cựu giám đốc Trung Tâm Tâm Lý Yale và hiện nay là bác sĩ tâm thần đang hành nghề ở Connecticut cũng cho là Tình Yêu buổi sơ ngộ là một ẩn dụ cho”sự bắt đầu một liên hệ tình cảm có tiềm lực”.
A.TÌNH YÊU THƯỞ SƠ NGỘ KHÔNG CHỈ THUẦN LÀ MỘT VIỆC NGẪU NHIÊN:
Theo ý kiến của các nhà trị liệu,cảm xúc ấy là sản phẩm của ảo tưởng đã hình thành từ thời thơ ấu.Bác sĩ Robert Shaw thuộc Trung Tâm Trị Liệu Gia Đình đại học Berkely, California nói: "Khi chúng ta lớn lên, chúng ta tự tạo nên một ảo giác nội tâm về thứ liên hệ tình cảm nào sẽ hợp với tâm tình của ta. Trẻ con thường tìm cách vòi vĩnh nũng nịu để được bố mẹ cưng chiều. Nhưng thực sự ba mẹ không thỏa mãn toàn thể ảo tưởng nội tâm của đứa trẻ khi họ chỉ dành một phần nhỏ thì giờ của họ cho con. Vì thế đứa bé quay trở về với lâu đài ảo giác, rồi một khi người nào đó bấm nút đúng tần số của ảo tưởng ấy thì lập tức tiếng sét tình yêu nổ tung! Các ảo tưởng này không chỉ giới hạn ở vai trò phụ mẫu mà thôi,chúng ta có thể đặt nơi thầy cô lớp mẫu giáo,người huynh trưởng hướng đạo trong chuyến đi cắm trại, cô hoặc cậu sinh viên dạy kèm nghỉ mùa hè,hoặc các minh tinh màn bạc bạn ưa chuộng. Đôi lúc một ý tưởng tiêu cực nào chôn giấu trong tiềm thức được chia sẻ với người khác một cách bất ngờ cũng đưa đến” tiếng sét luyến thương”.Theo bà Maggie Scarf, tác giả cuốn Intimate Partner(Người bạn tâm tình)-là một công trình khảo sát về cuộc sống lứa đôi-thì “Người ta cần các nguyên do để gắn bó với nhau”. Bà đan cử câu chuyện của một cặp vợ chồng được kể lại thành tích của chàng buổi sơ ngộ: chàng bỗng thốt ra câu: "Tôi ghét bà mẹ ghẻ của tôi lắm”không ngờ nàng cũng khổ sở vì cha ghẻ lắm điều.
B.TÌNH YÊU BAN ĐẦU CHỈ LÀ LỜI KHAI MÀO CHO MỘT”TRƯỜNG THIÊN TIỂU THUYẾT TÌNH CẢM”:
Theo bác sĩ trị liệu tâm thần Avodah Offit, cũng là tác giả cuốn sách” Virtual Love” (Tình Yêu Lý Tưởng)thì: Thường thường Tiếng Sét Tình Ái bộc phát do một trong hai căn nguyên.Đối tượng của chị giống một người nào trong dĩ vãng hoặc là chị có một khoảng trống nào cần lấp đầy-giả như chị vừa mất bố hoặc ông bác ruột chị rất gần-Tình yêu bất ngờ thường bùng nổ trong các điều kiện như thế; chứ nếu quá bận rộn và đầy đủ tình thân thương thì khó mà bị “coup de foudre”lắm.
C.TIẾNG SÉT ÁI TÌNH ĐƯA ĐẾN KẾT HỢP HẠNH PHÚC CŨNG NHƯ CÁC LIÊN HỆ BẤT HẠNH:
Tuy nhiên theo lời tiến sĩ Judith B.Shaw-vợ của bác sĩ tâm thần Robert Shaw thì "Các cặp vợ chồng hòa hợp thuận thảo ấy hình như mãi miết nắm tay nhau lạc vào chốn Bồng Lai ưu ái nên chẳng bao giờ các cố vấn hôn nhân như chúng tôi có dịp hội kiến với họ”. Điều ấy đúng với thực tế,mãi cho đến khi bác sĩ Helen Singh Kaplan giám đốc” Chương Trình Tình Dục Nhân Bản” (The Human Sexuality Program)của bệnh viện Nữu Ước và Viện Đại Học y Khoa Cornell quyết định khởi sự cuộc khảo sát cho các cặp phu phụ hạnh phúc thì bà mới phát hiện ra rằng các đôi vợ chồng cá nước này thưở ban đầu mới nhìn nhau đã bị” tiếng sét ái tình” khiến họ không thể nào quên hoặc rời xa nhau được. Các ông bà keo sơn này kể nhiều mẫu chuyện rất lạ lùng. Bà Nghiêm đã cắt bỏ mất một bên vú mà ông Lạc chồng bà vẫn không để ý, vẫn yêu vợ da diết cho đến ngày nàng nhắm mắt lìa đời.Hai ông bà Tính hàng xóm của tôi đã trên 80 tuổi hãy còn quấn quýt bên nhau đến nỗi khi cảm thấy việc ái ân chăn gối không còn hứng thú tuyệt vời lên tột đỉnh Thiên Thai như ngày trước họ đã tìm đến tham khảo ý kiến của cố vấn gia đình.Chẳng phải các cặp vợ chồng sống chung lâu bền này không gặp trắc trở nào cả,nhưng là tình thân ái của họ quá sâu đậm gắn bó đến nỗi họ luôn cố gắng giải tỏa những chướng ngại tình cờ xảy ra để được sánh vai âu yếm nhau trọn đời.Lúc bác sĩ Kaplan phỏng vấn các nhà trị liệu tâm thần và các tâm lý gia thì bà không khỏi ngạc nhiên khi biết được một số khá nhiều các cặp phu phụ sành tâm lý này đã kết hợp với nhau theo trực giác của” buổi đầu gặp gỡ’. Tiến sĩ tâm lý Judith Shaw bị thu hút bởi ánh mắt của bác sĩ tâm thần Robert Shaw-chồng bà hiện nay-33 năm về trước trong một buổi tiệc ngoài trời rất đông người.Bà Shaw nói: "Nếu tôi lấy người nào khác thì có lẽ cuộc đời tôi sẽ bình thản, êm đềm hơn. Tôi đã phải trải qua những chặng đường cam go với Bob nhưng chưa bao giờ tình yêu thương khô cạn trong tim tôi”. Trường hợp bác sĩ Helen kaplan-mặc dù bà cũng theo tiếng gọi của lòng mình cái”thưở ban đầu lưu luyến ấy”nhưng bà e ngại khi thổ lộ việc này. Bà tuyên bố: "Tôi không muốn các cặp vợ chồng đang hưởng hạnh phúc lứa đôi băn khoăn lo lắng cho liên hệ tình cảm của họ vì buổi sơ ngộ họ đã chẳng thu hút lẫn nhau bởi tiếng sét tình ái”. Quan niệm phổ thông về ma lực quyến luyến thưở ban đầu là nó khó phân biệt với lòng ham muốn về dục tình.Đôi khi cả hai cảm xúc xảy ra cùng một lúc. Tuy nhiên điều khám phá sau đây sẽ khiến nhiều người ngạc nhiên:” Các đôi tình nhân quấn quýt bên nhau vâng theo “nhịp đập đặc biệt của con tim”ngày đầu tiên gặp gỡ thường không đưa đến quan hệ tình dục ngay sau đó”. Thường thường thì chỉ là: "Chúng tôi nói chuyện tâm tình với nhau ba bốn tiếng đồng hồ và cảm thấy có điều gì đồng điệu thế thôi”.
Kinh nghiệm cá nhân cũng cho biết trực giác thưở ban sơ có một động lực vừa mạnh mẽ vừa kỳ diệu khiến chị răm rắp tuân theo các luận điệu của con tim dẫn dắt đến mối liên hệ tình cảm sâu đậm và bền lâu.Tôi tình cờ gặp Lê-nhà tôi bây giờ-19 năm về trước ở trại tị nạn Fort Chaffee Arkan-sau một buổi chiều tháng 6 trời trở gió bấc và hơi se lạnh.Lúc ấy tôi góa chồng đã được 5 năm và cùng gia đình bà chị chồng”tạm trú ở trại A”.Tôi dẫn bé Quỳnh (con gái tôi mới 5 tuổi)đi tìm cô bạn cũ,ở trại D.Giữa đường chàng chạy đến chào tôi và hỏi chuyện. Ở Sài Gòn tôi đã biết Lê và cùng dạy một trường với Kim-vợ trước của chàng.Đây là lần đầu tiên chúng tôi nói chuyện: tôi hỏi thăm Kim;Lê cho hay: "Vợ tôi nhất quyết không đi dù đã lên đến phi trường vì bà muốn đem cả gia đình bố mẹ và các em cùng đi”. Bỗng bé Quỳnh than khát nước, Lê vội vàng ẵm cháu lên và đi nhanh đến chỗ vòi nước uống.Từ đàng xa tôi đứng lặng yên nhìn cử chỉ đầy tình thân của Lê:một tay bế bé Quỳnh tay kia vặn vòi nước cho cháu uống.Xong cả hai cùng cười quay trở lại để gặp tôi.Giờ phút đó trong đầu tôi nảy sinh ra ý nghĩ:”Nếu mình muốn tìm một người cha cho bé Quỳnh thì đây là mẫu người “cha hiền” đúng nghĩa”. Tôi cũng biết Lê không có con dù đã gặp Kim 13 năm rồi.Chỉ có thế thôi,rồi tôi bị cuốn hút theo”giòng nước hội nhập”: lo học, lo kiếm việc, lo đi làm, lo cả triệu thứ lúc mới đầu nơi xứ lạ bơ vơ, lạc lỏng! Nhưng Lê đến thăm tôi ngay chiều hôm sau-cùng với một người bạn-và chàng tiếp tục liên lạc với hai mẹ con tôi dù tôi có “máu phiêu lưu” nên theo sponsor đi nhiều chỗ: Texas, Cali, Louisiana.
Những ràng buộc trong quá khứ của mỗi người khiến tôi dùng dằng lần lửa đến với chàng-mặc dầu tôi vẫn còn giữ cái cảm xúc đặc biệt đầy thân thương khi nhìn Lê ẵm bé Quỳnh uống nước-Cuối cùng thì chàng cũng bắt được con chim đang bay và đưa ra tòa án Arlington làm phép cưới buộc chân chim lại. 19 năm qua, Lê đúng là bậc “hiền phụ” luôn luôn lo lắng, săn sóc, hướng dẫn con cái từ lúc bé đến lúc lớn khôn,từ việc học hành đến việc đưa đón các cháu,đến việc lên đại học đúng như giác quan thứ 6 của tôi đã linh cảm. Riêng đối với tôi-con chim Vành khuyên bị trận bão đời làm khiếp sợ,buồn rầu-chàng nâng đỡ tinh thần tôi mấy năm đầu vất vả, hun đúc niềm tin cho vợ, khuyến khích tôi theo học đại học và chính chàng đã biến đổi bộ mặt rầu rầu lo âu của tôi trở nên hay cười và lạc quan. Chiếc tổ ấm chàng khó nhọc tha mồi tạo nên luôn luôn bao bọc bằng tiếng cười, tình thương yêu chân thật là điểm tựa vững vàng và hằng cửu cho chim mẹ và hai chim con an tâm bám víu,quấn quýt bên nhau. Sau này Lê cũng thú thật là lần đầu tiên nói chuyện với toi chàng như bị thu hút bởi
"đôi mắt mở to ngây ngô" của tôi. Vì thế, cho dù tôi có đặt điều kiện này nọ, bắt chàng phải chờ hoàn tất mọi thủ tục phức tạp chàng vẫn kiên nhẫn.Cả hai đứa chúng tôi đều hành động theo trực giác của buổi đầu gặp gỡ.Đúng như kết quả của cuộc phỏng vấn do tiến sĩ Helen Kaplan thực hiện, các đôi vợ chồng bị lôi cuốn lẫn nhau phút ban đầu sơ ngộ không hề có hấp lực về tình dục trong giờ phút đặc biệt đầu tiên ấy.Cuộc tình nào bà Kaplan cũng nghe kể lại về” cảm xúc an ũi vỗ về dâng lên trong lòng tôi’hoặc” Tôi có cảm tưởng thoải mái êm ấm như lúc đi xa được trở về nhà nhưng căn nhà này gần gũi,thân thương mà tôi chưa từng biết đến trước đây’. Lời của Sam Baldwin trong vở kịch Sleppless in Seatle diễn tả xúc cảm thứ 6 lần đầu chàng cầm tay vợ.
Nếu các cặp phu phụ bị một sức mạnh vô hình gắn bó với nhau ngay phút đầu gặp gỡ đồng ý lẫn nhau rằng có một điều gì’huyền bí khó giải thích” trong tâm tư họ mà họ không thể truy tầm căn nguyên thì cũng chẳng lạ lùng gì”.
Một bà bạn của bác sĩ Kaplan,bà Rose đã kết hôn với người đàn ông mà thoạt đầu mới gặp nhau bà đã có linh tính”mình sẽ thuộc về chàng. Bà Rose tâm sự: "Nếu đi vào chi tiết thì thật sự ở tuổi 30 của tôi, tôi không còn bồng bột để bị” tiếng sét ái tình nữa. Năm ấy tôi vừa mới bồi đắp lại niềm tự tin” sau việc gãy đổ của cuộc hôn nhân kéo dài 10 năm”. Tâm tư tôi lẫn lộn cảm xúc hối tiếc con đường tôi đã lựa chọn để theo trong mười năm qua lẫn chút hy vọng mong manh cho một điều gì đổi mới hầu sưởi ấm chuỗi ngày u sầu tẻ nhạt tôi đang sống.Lúc tôi gặp chàng bỗng nhiên cảm giác đầu tiên của tôi là:” Chàng sẽ hiểu tôi”. Tôi có kể chuyện tình buồn của tôi khiến buổi tiệc đang vui trở nên ngậm ngùi pha lẫn nước mắt, tôi có thể liệt kê tất cả các điều về sự đồng điệu chớp nhoáng này nhưng điều mà-cho dù mấy chục năm sau-tôi cũng không hiểu được là trực giác vì sao tôi biết chàng sẽ cảm thông với tôi? Giác quan thứ 6 của tôi đã đúng 100%.
Các điều vừa nói trên có vẻ “lý tưởng” so với cuộc sống điện tử hóa ngày nay. Trong môi trường chính trị hiện thời, các người độc thân thường tìm kiếm bạn đời dựa trên một số tiêu chuẩn họ đã vạch sẵn. Với các nhu cầu đa dạng, tập tục phức tạp trong sinh hoạt hiện nay Tình Yêu không còn là động lực mãnh mẽ và cốt cán của hôn nhân nữa, hôn nhân trở thành một giao kèo cộng tác. Thật đáng buồn, khi các tình nhân chuộng lí trí hơn tình cảm đã làm ngơ với các xúc cảm đặc biệt của trực giác có thể dẫn dắt họ đến những liên hệ thân thương thơ mộng.
Trong thực tế, nếu cuộc tình nào bộc phát do sự đưa đẩy của trực giác-nếu nó xảy ra đúng lúc,đúng chỗ, và đúng điệu thì chúng ta nghĩ là do Định Mệnh. Theo ý bà Silverstein:” Chúng ta thích nâng cao giá trị của tình cảm. Chúng ta chẳng muốn nói: Họ lấy nhau vì ở gần nhau và vì” lửa gần rơm lâu ngày cũng cháy”. Chúng ta có khuynh hướng thi vị hóa Tình Yêu”. Các cặp tình nhân may mắn,được sống bên nhau hạnh phúc, vui tươi thường thêm thắt hương hoa cho cuộc tình của họ-giống như các người lính thắng trận kể lại chiến công-Điều này không giúp làm sáng tỏ nguyên nhân bí ẩn khiến họ thương nhau lâu dài,nồng nàn.
Hãy lắng nghe chuyện tình của bà Linh sau đây và bạn sẽ thấy sức mạnh huyền dịu của” trực giác ban đầu”. Năm ấy Linh 18 tuổi vừa mới học xong ban Trung Học, chưa nghĩ đến chuyện chồng con gì cả. Nàng cùng cậu em trai đi nghỉ hè ở Miami. Một buổi chiều đi ngắm phố xá dọc theo bờ biển, nàng dừng chân xem một họa sĩ vẽ hí họa bên lề đường.Bốn mắt gặp nhau, không nói lời nào. Ngày hôm sau tình cờ ngồi gần nhau trong một tiệm ăn chàng mời nàng đi chơi. Linh nhớ lại-thưở ấy 1950 việc giao thiệp nam nữ còn rất gò bó-mà nàng bỗng nhiên có linh cảm hai đứa phải gặp nhau lần nữa.Điều táo bạo nhất là hồi đó giữa trai gái chỉ là một cái hôn nhẹ lên má kiểu Pháp thôi. Đêm hôm ấy Bình-chàng họa sĩ-đã cầm tay Linh và hỏi: Bố Mẹ em sẽ nghĩ gì nếu anh đến nhà xin cầu hôn? Bất ngờ thay, chẳng có gì trở ngại mặc dù chàng lớn hơn nàng đến mười tuổi. Một tháng sau họ đã cử hành hôn lễ tại tư gia của Linh. Và họ sống bên nhau hòa thuận cho đến năm 1967 lúc Bình qua đời vì cơn bệnh tim.
Rồi cuộc hôn nhân thứ nhì của bà Linh cũng tuân theo “nhịp đập’của con tim buổi sơ ngộ. Họ vừa cử hành lễ Kim Ngân đánh dấu 25 năm tâm đầu. Dĩ nhiên”Tình yêu thưở ban đầu”chỉ là phím đàn khởi sự cho bản trường ca phu thê kéo dài suốt cả đoạn đường dài chung đôi.Cũng giống như rượu nho, Tình yêu chân thật cần thời gian để thêm hương vị đậm đà. Tuy nhiên, nếu một buổi chiều đẹp trời nào đó,cô thiếu nữ bỗng bắt gặp ánh mắt đặc biệt của chàng thanh niên chưa hề quen biết thì hãy nhớ câu này của bác sĩ tâm thần Offit:” Tiếng sét ái tình cũng giống như cảnh vật thiên nhiên nhủ thầm với bạn: Đây là con đường cái đưa bạn tìm về nhà,bạn đang đi đúng đường rồi”.
(Viết cho Bố của các con tôi nhân Fatherday 19.6.1994)
LÊ MỘNG HOÀNG