CHƯA KỊP RỜI XA
Hôm qua, Cao Mỵ Nhân quên béng cái điều là Tổng Cục Chiến Tranh Chính Trị/ Cục Tâm Lý Chiến có tờ Nhật báo Tiền Tuyến, và niên trưởng Phan Lạc Phúc, còn có biệt hiệu Ký giả Lô Răng là người viết: "Tạp Ghi" ở ngay trang 2 tờ Tiền Tuyến ấy.
Phải nói là tờ Tiền Tuyến quy tụ được đông đảo văn nghệ sĩ quân đội VNCH trước nhất quý vị đó, ngoại trừ các quan chức sắc lâu đời Chiến Tranh Tâm Lý cơ hữu như "Anh em nhà Phạm Hậu, Phạm Huấn " mà tôi cứ đặt là Anh em nhà Karamazov (truyện của nhà văn Dostoevsky), quý ông Văn Quang, Nguyễn Đạt Thịnh vv...
Thì còn hàng lô các tác giả khác, nào là Tô Thùy Yên, Thanh Tâm Tuyền vv... Lại còn quý văn thi sĩ không gốc lính, nhưng vô được đó, là khỏi phải cầm súng ra sa trường.
Thế thì nhị vị mà tôi biết ít nhiều, tính tình hơi giống nhau, đó là nhà văn Vũ Băng Đình, tôi được hạnh ngộ hồi ông là Đại Đội Trưởng đại đội 102 CTCT ở Tiểu Khu Quảng Nam.
Sau ông đổi về Saigon, thường tháp tùng các phái đoàn đi các vùng chiến thuật. Có lần nhà văn Vũ Băng Đình ra bộ tư lệnh QĐI/QKI cùng phái đoàn Tông Tông... tôi, nhưng ông lại mặc y phục màu của Thông Tin Chiêu Hồi, nên tôi chả biết ông thăng tới cấp nào nữa.
Người thứ 2 mà tôi vừa đề cập ở trên, chính là nhà văn thiếu tá Phan Lạc Phúc, tức ký giả Lô Răng, mới mãn phần ở Châu Úc xa xôi, tôi rất kính trọng và như là... phục ông, được biết ông qua thi sĩ Trung Tá Phạm Xuân Ninh, tức Hà Thượng Nhân, vị chưởng môn thơ.
Nhà văn Phan Lạc Phúc thẳng tính, trong lúc nhà thơ Hà Thượng Nhân lại rất ôn hòa, thành cụ Hà lúc nào cũng được sự chăm sóc đặc biệt của nhà văn Phan Lạc Phúc. Có thể nói vị ký giả Lô Răng này là "Counselor" cho niên trưởng Hà Chưởng Môn.
Có nhiều giai thoại giữa nhị vị đương nêu lắm. Giai thoại... vui nhất, lại là chuyện cụ Hà thủa ấy.
Những năm trước 30-4-1975, cụ Hà mới quanh tuổi 50 thôi nhưng là già đối với quý ông ở cục Tâm Lý Chiến đương thời.
Nhà văn Phan Lạc Phúc thì trẻ hơn cụ Hà nhiều, và ông không đồng quan điểm với vị cục trưởng lắm, tức thi sĩ Cao Tiêu, cùng "Họ Cao"... của tôi vị cục trưởng họ Hoàng lận (Đại Tá Hoàng Ngọc Tiếu), ký giả Lô Răng đã để chậm giờ Hà Chưởng Môn đi gặp thi sĩ Cao cục trưởng, một dịp cần phải gặp sớm, về thơ thôi, không phải công vụ.
Sự thực thì ở cương vị Cục trưởng, và lại trong quân đội nữa, vấn đề quân phong quân kỷ vẫn phải xem... như đáng kể một chút.
Thi sĩ đại tá Cao Tiêu vốn rất hòa đồng, nhưng vẫn trong cung cách Nho phong, ông không thể vén tay áo nơi bất cứ một bàn nhậu nào, nên đôi khi làm thơ thì trữ tình, lãng mạn đấy, mà dứt khoát phải ở trong khuôn khổ.
Do đó nhìn vào phong cách giao tế, thi sĩ Cao Tiêu không hay rất ít khi kiểu:
"Bác Dương này đã thôi rồi..." mà vị cục trưởng luôn luôn giữ một khoảng cách để... chỉ huy... cho dẫu tâm lý chiến hay văn nghệ sĩ đi nữa.
Kể chuyện xưa, vì nhớ... tích cũ thôi, quý niên trưởng lại là những văn thi sĩ tên tuổi, dù ở tuổi tác nào, ở cấp bậc nào, vẫn trong đại tộc Kaki mà tôi rất kính mến.
Được quen biết quý vị, các niên trưởng hay các văn thi sĩ quân đội trẻ hơn cả về tuổi tác lẫn cấp bậc, lúc nào tôi cũng nhận định về cá nhân mình, cái tôi... đáng ghét, chớ làm mất lòng ai viết lách, bởi tư tưởng xa xưa của... Trung hoa bành trướng đầy phong kiến, là "Văn minh vợ người".
Do đó, tôi cũng thấm ý thi sĩ cục trưởng Cao Tiêu, tôi có một khoảng cách vừa đủ cho mình cần rời khỏi hội hè đình đám, mặc dầu vẫn thân tình với... Văn học nghệ thuật của giới trưởng thượng và đào lý bốn phương... trong QLVNCH.
Song, thay vì quý Văn nghệ sĩ trong hay ngoài quân đội có vẻ bốn bể là nhà, tôi vẫn cảm thấy quý văn thi sĩ Kaki luôn hào sảng, mã thượng, có lẽ tại tôi quen thuộc hàng ngũ lính tráng, họ không đặt nặng vấn đề "nổi Danh" khi họ dựa lưng lên nỗi chết, nhất là với các thi sĩ ngoài tiền tuyến.
Huống chi, văn thi sĩ quân đội VNCH họ đã lập thân trên đường binh nghiệp, có nghĩa gì câu thơ đánh rớt ở chốn binh đao.
Cái khí phách kiểu thi sĩ đại tướng Tô Đông Pha, khác hẳn nỗi tương tư tình ý của các chàng Tư Mã như Thôi Hộ, Trương Kế chứ.
Tuy nhiên, tình cảm thơ văn của quý vị Nam nhi hào hoa, mã thượng vẫn là đề tài chung cho một thời binh lửa, dù thi văn sĩ chủ chiến hay chủ... hòa.
Thành câu "Văn là người", thêm một lần nữa nói lên tâm trạng một thời bức bách chiến tranh, chỉ còn tiến ra phía trước.
Văn chương cũng vậy, nếu dừng lại hay quay lui, là lập tức lớp người đi sau đạp chân lên khách phong nhã đang còn đứng trước mặt... chưa kịp rời xa...
Ôi, văn hóa tư tưởng, điều mà những người thích tham gia đại cuộc ít nhiều mặc nhiên... thử thách.
Cao Mỵ Nhân